Przejdź do zawartości

Ana Maria Machado

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ana Maria Machado
Ilustracja
Ana Maria Machado, 2017
Data i miejsce urodzenia

24 grudnia 1941
Rio de Janeiro

Narodowość

brazylijska

Dziedzina sztuki

literatura dla dzieci i młodzieży

Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Zasługi Kulturalnej (Brazylia)
Nagrody

Nagroda im. Hansa Christiana Andersena

Strona internetowa

Ana Maria Machado (ur. 24 grudnia 1941 w Rio de Janeiro) – brazylijska autorka książek dla dzieci, tłumaczka i dziennikarka. Laureatka Nagrody im. Hansa Christiana Andersena.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się 24 grudnia 1941[1] roku w Rio de Janeiro, w wielodzietnej rodzinie[2]. Co roku spędzała kilka miesięcy u dziadków w wiosce rybackiej, gdzie kultywowano tradycje wspólnego opowiadania historii[2]. Z początku zajmowała się malarstwem, studiując w Rio de Janeiro i w Nowym Jorku. Jej twórczość pojawiła się na krajowych i zagranicznych wystawach[1]. Jednocześnie zaczęła studiować literaturę[1]. W 1964 roku została absolwentką filologii romańskiej na Universidade do Brasil i kontynuowała edukację na studiach podyplomowych[1].

Zadebiutowała w 1969 roku[2] opowiadaniami dla dzieci, po czym wyemigrowała do Paryża[1]. Współpracowała z magazynem „Elle” oraz brazylijską sekcją BBC[1]. Prowadziła zajęcia z języka portugalskiego na Sorbonie oraz obroniła pracę doktorską z lingwistyki pod kierunkiem Rolanda Barthesa[1]. Po powrocie do kraju kontynuowała karierę dziennikarską współpracując m.in. z „Correio da Manhã”, „Jornal do Brasil” oraz „O Globo”[1]. W 1979[3] roku założyła pierwszą w Brazylii księgarnię poświęconą wyłącznie literaturze dla dzieci[1][3], którą prowadziła ze wspólnikami przez osiemnaście lat[1].

Za swoją pierwszą publikację książkową História Meio ao Contrário otrzymała w 1977 roku nagrodę im. João de Barro[1]. Trzy lata później porzuciła dziennikarstwo, by skupić się na pisaniu książek[1]. W przeciągu lat została autorką ponad stu dzieł dla dzieci i dorosłych[2]. Wśród jej publikacji znajdują się opowiadania, powieści, książki obrazkowe, poezja, sztuki, a także podania ludowe[2]. W twórczości dla dzieci nie stroniła od poruszania kwestii społecznych i politycznych[2]. Zajęła się także tłumaczeniem, przekładając na portugalski klasykę światowej literatury dziecięcej (m.in. Alicja w Krainie Czarów, Piotruś Pan)[2]. Aktywnie angażowała się w popularyzację czytelnictwa, prowadziła zagraniczne warsztaty dla UNESCO związane z tematyką[1].

Laureatka licznych krajowych i zagranicznych nagród literackich, trzykrotnie otrzymała Prêmio Jabuti[1]. W 2000 roku została wyróżniona Nagrodą im. Hansa Christiana Andersena. W uzasadnieniu jury podkreśliło, iż w swojej twórczości dla dzieci Machado mistrzowsko wykorzystuje melodyjność języka portugalskiego i jest kluczową postacią dla rozwoju brazylijskiej literatury dla dzieci[2]. W 2003 roku Machado dołączyła do Academia Brasileira de Letras (pol. Brazylijska Akademia Literatury), a w latach 2012 i 2013 była jej przewodniczącą[1]. Została uhonorowana Krzyżem Wielkim Orderu Zasługi Kulturalnej[1].

W języku polskim ukazała się jej książka dla dzieci pod tytułem Ameryka Łacińska, która ukazała się w 1996 roku nakładem wydawnictwa GeoCenter[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h i j k l m n o p Ana Maria Machado. Biography [online], Academia Brasileira de Letras, 24 kwietnia 2017 [dostęp 2020-12-31] (ang.).
  2. a b c d e f g h Eva Glistrup, The Hans Christian Andersen Awards 1956-2002, IBBY, 2002 [dostęp 2020-12-29] (ang.).
  3. a b Ana Maria Machado [online], Little Island [dostęp 2020-12-31] (ang.).
  4. Ameryka Łacińska [online], Katalogi Biblioteki Narodowej [dostęp 2020-12-31] (pol.).